دموکراسی

مقدّمه
تاریخ اندیشه های سیاسی بشر (به صورت مدوّن) را شاید بتوان تا نخستین تمدن های باستانی در سومر و بابل به عقب برد، اگرچه نظرات سیاسی از این دست با افسانه ها و اساطیر آمیخته است. در یونان باستان، هراکلیتوس از نخستین فلاسفه ای است که به تدوین یک اندیشه سیاسی منسجم پرداخت. او به لحاظ سیاسی، طرف دار «آریستوکراسی» و مخالف دموکراسی بود.
سقراط (م. 399 ق.م) یکی دیگر از مخالفان دموکراسی است. او دموکراسی را حکومت هرج و مرج می دانست و سرانجام، به دست همان حکومت نیز جام شوکران نوشید.
از 2500 سال پیش تاکنون به گونه ای مداوم، بحث درباره واژه ها و مفاهیمی همچون «دموکراسی»، «موبوکراسی»، «آریستوکراسی» و دیگر اشکال و انواع قدیم و جدید حاکمیت سیاسی نزد اندیشمندان، فلاسفه و مردم جریان داشته است.
امروز در جامعه اسلامی ما نیز به شکلی بحث در این باره جریان دارد. برخی افراد و محفل ها، نظام سیاسی اسلام را نوعی «دموکراسی» (به مفهوم غربی آن) می پندارند و بر این مبنا، به نتایج و تبعات زیان باری می رسند.
بر این اساس، طرح بحثی مقایسه ای و روشنگر درباره «دموکراسی» ضروری می نماید.