بررسی کارآفرینی دانشجویان

-1- مقدمه:
كشوري كه مي¬خواهد توسعه يابد، بايد به اندازه كافي كارآفرين داشته باشد . منظور از كارآفرين عناصري هستند كه علاوه بر داشتن علم در يك حوزه تخصّصي ، از قدرت ريسك¬پذيري بالايي برخوردارند، داراي خلاقيّت و نوآوري هستند، اهل كار وتلاش هستند و از نفس¬کار لذّت مي برند .
در شرايط موجود كشور، يكي از معضلات توسعه، تعداد محدود كارآفرينان است . پس به دليل نقش و جايگاه ويژه كارآفرينان در روند توسعه و رشد اقتصادي ، بسياري از دولت ¬ها در كشورهاي توسعه يافته يا در حال توسعه تلاش مي كنند با حداكثر امكانات و بهره برداري از دستاوردهاي تحقيقاتي، شمار هر چه بيش¬تري از جامعه را كه داراي ويژگي كارآفريني هستند به آموزش در جهت كارآفريني و فعالیّت هاي كارآفرينانه تشويق و هدايت كنند .
كارآفرينان با مهارتي كه در تشخيص فرصت¬ها ، موقعيّت¬ها و ايجاد حركت در جهت توسعه اين موقعيّت¬ها دارند ، پيشگامان حقيقي تغيير در اقتصاد و تحولات¬اجتماعي محسوب مي¬شوند .
امروزه کارآفرینی به عنوان یکی از تازه ترین موضوعات دانشگاه های مهندسی مبدل شده است. تعداد دانشکده هایی که دروس مرتبط به کارآفرینی را تدریس می کنند از 24 دانشکده در سال 1970 به بیش از 500 دانشکده در سال 1993 افزایش یافته است و امروزه کمتر دانشکده ای را می توان یافت که دروس کارآفرنی را ارائه ننماید. (شاه حسینی، 1383، ص 124)
متأسّفانه در كشور ما و در چند برنامه اخير توجّه خاص به اين مهم نشده و حتي مي توان گفت كه اين مفهوم براي بسياري از دست اندركاران و افراد جامعه ناشناخته و غريب مي باشد . شايد به همين دليل است كه تا كنون برنامه¬ريزي و بستر¬سازي مناسبي در حوزه¬های اقتصادي ، اجتماعي و نظام آموزشي كشور براي توسعه كارآفريني به ويژه در دانشگاه هاي كشور صورت نپذيرفته است .
در شرايط كنوني اقتصاد كشورمان كه با مسائل و نارسائي¬هاي مهمي نظير فرار مغزها ، بيكاري يا كم كاري (به ويژه فارغ التحصيلان دانشگاه ها و نيروي انساني متخصص) كاهش سرمايه گذاري دولت ، عدم تحرك و رشد اقتصادي كافي روبروست، پرورش و آموزش كارآفرينان و رشد هر چه بيشتر كارآفريني و برطرف كردن موانع كارآفريني در كشور به ويژه در ميان قشر تحصيل كرده و دانشجو از اهميّت مضاعفي برخوردار است .
سن از عواملی است که مورد مطالعه قرار گرفته است، در ارزیابی نتایج تحقیقات در این مورد مهم است که سن کارآفرینی (سنوات تجربی کارآفرین) و سن شناسنامه ای را از هم جدا کنیم. بر حسب سن شناسنامه ای اغلب کارآفرینان حرفه کارآفرینی خود را در سنین بین 22 تا 45 آغاز کرده اند. تحقیقات نشان می دهد در این مورد بین کارآفرینان زن و مرد تفاوت وجود دارد. عموماً کارآفرینان مرد این روند را از اوایل 30 تا 40 سالگی آغاز می کنند در حالی که کارآفرینان زن در اواسط 30 تا 40 سالگی به فعالیت کارآفرینانه دست می زنند. (هستریج، 1383، ص 97)
1-2- بیان مسئله
با عنايت به آنچه در مقدمه آمد اين پرسش مطرح است كه موانع كارآفريني فارغ التحصيلان رشته مديريت در سازمان¬هاي دولتي شهر تهران و كرج چيست؟ و راهكارهاي اساسي جهت توسعه كارآفريني در ميان آن¬ها كدام است؟
اين تحقيق بر آن است تا اين مهم را در ميان فارغ التحصيلان دانشكده مديريت دانشگاه تهران كه در سازمان هاي دولتي مشغول به كار هستند و با تمركز بر روي موانع رفتاري ، ساختاري و محيطي مورد بررسي قرار دهد.
در اين تحقيق در نظر است موانع كارآفريني از ابعاد سه گانه رفتاري ، ساختاري و محيطي مورد بررسي قرار گيرد و سپس با استفاده از متون علمي و مصاحبه با خبرگان، موانع شناسايي شده و سرانجام از طريق پرسشنامه نظر سنجي در يك نمونه آماري 50 تايي در ميان فارغ التحصيلان رشته مديريت موانع مزبور اندازه گيري گردد .
هدف اساسي اين پرسشنامه استخراج و تعيين عوامل رفتاري ، ساختاري و محيطي مي باشد كه در مسير توسعه كارآفريني سازماني ايجاد مانع مي¬كنند.
مدل مفهومی¬تحقيق ، مدل سه شاخگي است كه كليه موانع كارآفريني را در قالب سه شاخه: موانع رفتاري ، موانع ساختاري و موانع محيطي با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه مورد بررسي قرار داده كه داده هاي تحقيق با استفاده از آزمونهاي آماري در بخش¬هاي بعدي منعكس گرديده است. باشد تا با شناسايي و تبیین مشكلات و موانع كارآفريني در ميان اين قشر، گامي در جهت گسترش و رشد كارآفريني برداشته شود.

1-3- اهمیت موضوع :
نگاهی هرچند اجمالی به شرایط خطیر امروز کشورمان و با توجه به تاثیرات انکارناپذیر پارامتر های اقتصادی از قبیل نرخ بیکاری نیروی متخصص و همچنین ساده و اثر بی چون و چرای آن بر مشروعیت سیاسی ، اهمیت موضوعاتی از قبیل کار آفرینی را هر چه بیشتر آشکار می کند .