علل و عوامل متنوعي مي تواند در عزت نفس فرزندان مؤثر باشد از قبيل عوامل موروثي ، عوامل اجتماعي ، خانوادگي ، فرهنگي و اشتغال مادران كه هر يك به نوعي در موفقيت و كسب عزت نفس بالا مؤثرند. (شرقي ، علي اكبر ، 1377 ، 5) .
در مقطع راهنمايي كه اوايل دوره نوجواني است نياز به اشتراك و جمع شدن با همسالان به اوج خود مي رسد. نوجوان تا اندازه اي نظر خود را در مورد خويشتن و نيز حس عزت نقس خود را بر اساس واكنشهاي همسالانش نسبت به خود ، شكل خواهد داد. اگر او دوستان زيادي داشته باشد و حس كند كه متعلق به گروههاي همسالانش است ، بيشتر احساس ارزشمند بودن مي كند.
ولي اگر در اين دوره منزوي باشد و در روابطش عضوي غيرمؤثر به حساب آيد ، تمايل خواهد داشت كه خود را به گونه اي منفي ارزيابي كند. نوجوان نياز دارد كه در روابط خود مورد تأئيد و احترام قرار گيرد. او به همان ميزاني كه در خانواده و مدرسه مورد تأييد و احترام قرار گرفته است. مي تواند ديگران را تأييد كند و به آنها احترام بگذارد. (عليپور ، پروين ، 1375 ، 32).
در طول صد سال گذشته بسياري از روانشناسان اين نظريه را پذيرفته اند كه انسان داراي نياز به عزت نفس است. (آدلر1 ، 1930 ؛ آلپورت2 ، 1937 ؛ راجرز3 ، 1959 ؛ ساليوان4 ، 1953 ؛ هورناي5 ، 1937 ؛ جيمز6 ، 1980 ؛ مازلو7 ، 1970 ؛ مورفي8 ، 1947 ؛ رنك9 ، 1959 ) . عقيده بر آن است كه عزت نفس10 در تشكيل طرحواره مربوط به خود11 و بر تصميم‌گيريهاي ما در بيشتر موقعيتهاي اجتماعي تأثير دارد (بارون وبرن12 ، 1997) . فرنچ13 (1968) و وارگو14 (1972) ، از عزت نفس به عنوان يك سير فرهنگي در مقابل اضطراب نام مي‌برند.